Chính sách Bảo hiểm xã hội năm 2018 có gì mới?

Mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc, tăng số năm đóng BHXH để hưởng mức lương hưu tối đa, nhiều vi phạm liên quan đến BHXH sẽ bị xử lý hình sự… là những quy định  mới liên quan đến BHXH sắp được áp dụng.

Chỉ còn hơn 10 ngày nữa là bước sang năm 2018. Trong năm mới này, hàng loạt các quy định pháp luật, trong đó có những chính sách liên quan đến BHXH sẽ chính thức được áp dụng:

1. Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc

Theo quy định tại điểm b khoản 1 và khoản 2 Điều 2, Điều 124 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, từ ngày 01/01/2018, thêm 02 đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, gồm:

- Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;

- Người lao động là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp được tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của Chính phủ.

Thêm 02 đối tượng tham gia BHXH bắt buộc (hình minh họa)

2. Tăng số năm đóng BHXH để hương lương hưu mức tối đa

Khoản 2 Điều 56 Luật BHXH năm 2014 quy định, từ 01/01/2018, mức lương hưu hàng tháng của người lao động vẫn được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng BHXH. Theo đó, lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ 2022 trở đi là 20 năm. Trong khi đó, lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi, số năm đóng BHXH được tính là 15 năm. Sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng, người lao động được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.

Theo quy định này, từ ngày 01/01/2018 trở đi, lao động nữ muốn được hưởng mức lương hưu tối đa là 75% sẽ phải tham gia đóng BHXH đủ 30 năm (tăng thêm 05 năm so với trước khi điều chỉnh).

3. Bổ sung khoản thu nhập tính đóng BHXH

Tiền lương tháng đóng BHXH hiện nay là mức lương và phụ cấp lương theo quy định. Tuy nhiên, theo khoản 2 Điều 30 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, từ ngày 01/01/2018, tiền lương tháng đóng BHXH gồm mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác.

Trong đó, phụ cấp lương bao gồm: Phụ cấp chức vụ, chức danh; phụ cấp trách nhiệm; phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; phụ cấp thâm niên; phụ cấp khu vực; phụ cấp lưu động; phụ cấp thu hút và các phụ cấp có tính chất tương tự. Các khoản bổ sung khác theo quy định gồm: Các khoản bổ sung xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên trong mỗi kỳ trả lương; Các khoản bổ sung không xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động, trả thường xuyên hoặc không thường xuyên trong mỗi kỳ trả lương gắn với quá trình làm việc, kết quả thực hiện công việc của người lao động.

Hình ảnh minh họa

4. Nhiều vi phạm liên quan đến BHXH sẽ bị xử lý hình sự

Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2018. Bộ luật này đã bổ sung một số tội danh liên quan đến BHXH, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.

Cụ thể, từ 01/01/2018, người nào có nghĩa vụ đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động mà gian dối hoặc bằng thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ theo quy định có thể bị phạt tiền đến 01 tỷ đồng hoặc phạt tù đến 07 năm (Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015). Trong khi đó, với Tội gian lận BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, tùy theo mức độ vi phạm, hậu quả… người phạm tội có thể bị phạt tiền đến 200 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 03 tháng - 10 năm (Điều 214).

Để tìm hiểu thêm về các quy định liên quan, bạn đọc tham khảo:

Luật Bảo hiểm xã hội của Quốc hội, số 58/2014/QH13

Bộ luật Hình sự của Quốc hội, số 100/2015/QH13

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 của Quốc hội, số 12/2017/QH14

Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc